Với fan hâm mộ chân chính, một trong những quy định từng tạo nên nhiều tranh cãi nhưng cũng để lại dấu ấn khó quên chính là luật bàn thắng vàng. Vậy luật bàn thắng vàng là gì? Nó đã được áp dụng ra sao, mang lại những ảnh hưởng gì? Bài viết dưới đây, 90PTV sẽ cung cấp những thông tin chi tiết.
Luật bàn thắng vàng là gì?
Luật bàn thắng vàng là một quy định trong bóng đá từng được FIFA và UEFA áp dụng trong giai đoạn những năm 1990 và đầu 2000. Theo luật này, khi một trận đấu bước vào hiệp phụ và có đội ghi bàn thắng đầu tiên, trận đấu sẽ lập tức kết thúc ngay tại thời điểm đó. Bàn thắng ấy được gọi là “bàn thắng vàng”, mang ý nghĩa quyết định kết quả mà không cần tiếp tục thi đấu.
Khái niệm này được đưa ra với mục đích tăng tính hấp dẫn, giảm thiểu khả năng kéo dài trận đấu đến loạt sút luân lưu vốn được coi là kịch tính nhưng đầy may rủi. Người ghi bàn thắng vàng sẽ trở thành người hùng, còn đội bị thủng lưới không còn cơ hội gỡ hòa.
Nguồn gốc ra đời của luật bàn thắng vàng
Luật bàn thắng vàng không phải là ý tưởng hoàn toàn mới trong bóng đá mà xuất phát từ mong muốn làm cho hiệp phụ trở nên kịch tính hơn. Trước đây, nhiều trận đấu trong 30 phút hiệp phụ diễn ra khá tẻ nhạt vì các đội bóng sợ rủi ro, thường ưu tiên phòng ngự để chờ đến loạt sút luân lưu.
FIFA lần đầu tiên chính thức giới thiệu luật bàn thắng vàng vào năm 1993. Lần áp dụng đáng chú ý đầu tiên là tại World Cup 1994 ở Mỹ, mặc dù giải đấu đó không có trận nào được quyết định bởi luật này. Tuy nhiên, kể từ Euro 1996 tại Anh, bàn thắng vàng đã thật sự tạo nên những khoảnh khắc lịch sử khó quên.
Ưu điểm của luật bàn thắng vàng
Luật bàn thắng vàng được kỳ vọng sẽ thay đổi cách tiếp cận của các đội bóng trong hiệp phụ. Thay vì chơi phòng ngự thận trọng, các đội được khuyến khích tấn công nhiều hơn để tìm bàn thắng quyết định. Điều này mang đến sự hấp dẫn, bất ngờ và cảm xúc bùng nổ cho người hâm mộ.
Ngoài ra, bàn thắng vàng cũng giảm thiểu nguy cơ kéo dài trận đấu quá lâu, giúp các cầu thủ bớt căng thẳng và giảm nguy cơ chấn thương do phải chơi thêm 30 phút hoặc bước vào loạt luân lưu khắc nghiệt.
Hạn chế và tranh cãi xoay quanh luật bàn thắng vàng
Mặc dù mang lại nhiều khoảnh khắc đáng nhớ, luật bàn thắng vàng cũng vấp phải không ít chỉ trích. Một số chuyên gia cho rằng luật này tạo ra sự bất công, bởi chỉ một sai lầm nhỏ có thể khiến một đội bóng bị loại ngay lập tức mà không còn cơ hội sửa sai.
Hơn nữa, thay vì khuyến khích lối chơi tấn công, nhiều đội bóng lại càng phòng ngự chặt chẽ hơn, bởi họ lo sợ nếu bị thủng lưới thì trận đấu sẽ lập tức kết thúc. Điều này dẫn đến tình trạng nhiều trận hiệp phụ trở nên căng thẳng, nặng tính chiến thuật nhưng không hề cởi mở.
Ngoài ra, luật bàn thắng vàng cũng khiến cho những trận đấu bị quyết định quá đột ngột, làm giảm đi phần nào sự kịch tính của quá trình thi đấu 30 phút hiệp phụ vốn được nhiều người hâm mộ chờ đợi.
Vì sao luật bàn thắng vàng bị hủy bỏ?
Trước nhiều tranh cãi, FIFA và UEFA đã bắt đầu xem xét lại luật bàn thắng vàng. Sau một thời gian áp dụng, từ năm 2004, luật này chính thức bị hủy bỏ và thay thế bằng “luật bàn thắng bạc” (Silver Goal) trong một thời gian ngắn. Theo luật mới, nếu một đội dẫn bàn trong hiệp phụ thì hiệp đó sẽ vẫn được đá hết, thay vì kết thúc ngay lập tức. Tuy nhiên, luật bàn thắng bạc cũng không tạo ra sự khác biệt rõ rệt và nhanh chóng bị loại bỏ.
Kể từ Euro 2004 trở đi, các trận đấu có tỷ số hòa sau 90 phút sẽ bước vào hai hiệp phụ 15 phút và nếu vẫn bất phân thắng bại, trận đấu sẽ được quyết định bằng loạt sút luân lưu. Đây là thể thức đang được duy trì cho đến ngày nay.
Những khoảnh khắc lịch sử gắn liền với bàn thắng vàng
Luật bàn thắng vàng đã từng tạo nên nhiều kỷ niệm không thể phai mờ đối với người hâm mộ bóng đá thế giới. Một trong những ví dụ kinh điển là trận chung kết Euro 1996 giữa Đức và Cộng hòa Séc. Oliver Bierhoff đã ghi bàn thắng vàng trong hiệp phụ, mang về chức vô địch cho đội tuyển Đức. Đây cũng là lần đầu tiên một giải đấu lớn châu Âu được định đoạt bằng bàn thắng vàng, khiến cả thế giới bùng nổ cảm xúc.
Một trường hợp nổi tiếng khác diễn ra tại World Cup 1998, khi Laurent Blanc ghi bàn thắng vàng giúp đội tuyển Pháp vượt qua Paraguay ở vòng 1/8. Đó là cột mốc quan trọng trên hành trình Pháp lần đầu tiên vô địch World Cup ngay trên sân nhà.
Ngoài ra, Euro 2000 cũng chứng kiến David Trezeguet ghi bàn thắng vàng trong trận chung kết giữa Pháp và Ý, giúp “Les Bleus” giành chức vô địch châu Âu đầy kịch tính.
Kết luận
Qua bài viết này, chúng ta đã hiểu rõ luật bàn thắng vàng là gì và toàn bộ những thông tin liên quan đến quy định đặc biệt từng tồn tại trong bóng đá hiện đại. Dù đã bị khai tử từ năm 2004, nhưng những khoảnh khắc gắn liền với bàn thắng vàng vẫn sống mãi trong ký ức của người hâm mộ. Nó là minh chứng cho thấy bóng đá luôn thay đổi, luôn thử nghiệm để mang đến trải nghiệm hấp dẫn hơn cho khán giả toàn cầu.
