UEFA Champions League luôn được xem là giải đấu cấp câu lạc bộ danh giá nhất hành tinh. Đây là sân chơi nơi các đội bóng xuất sắc nhất châu Âu thi tài, nơi sản sinh ra những khoảnh khắc vĩ đại, những trận cầu kinh điển và là nơi những huyền thoại bóng đá để lại dấu ấn bất tử.
Trong bài viết này, hãy cùng 90 Phút TV tìm hiểu rõ hơn về Cúp C1 là gì và các thông tin liên quan đến giải đấu này nhé!
Cúp C1 là gì?
Cúp C1 là gì? Cúp C1 có tên chính thức là UEFA Champions League – Giải vô địch các câu lạc bộ châu Âu. Đây là giải đấu cấp CLB hàng đầu được tổ chức thường niên bởi Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA). Giải quy tụ những đội bóng mạnh nhất từ các giải vô địch quốc gia châu Âu, được lựa chọn dựa trên thành tích ở mùa giải trước. Mặc dù tên gọi chính thức là UEFA Champions League từ mùa giải 1992–1993, nhưng người hâm mộ Việt Nam vẫn quen gọi bằng cái tên truyền thống là “Cúp C1”, bởi trước đó giải đấu mang tên European Champion Clubs’ Cup (Cúp C1 châu Âu).
UEFA Champions League không chỉ là một giải đấu bóng đá mà còn là biểu tượng của đỉnh cao chuyên môn, danh vọng và đam mê. Đây là nơi những câu lạc bộ hàng đầu như Real Madrid, Bayern Munich, Barcelona, AC Milan, Manchester United, Liverpool, Chelsea, Juventus hay PSG khẳng định vị thế. Giải đấu này không chỉ có tính cạnh tranh khốc liệt mà còn có giá trị thương mại cực lớn với doanh thu từ bản quyền truyền hình, quảng cáo, tài trợ, vé vào sân và sản phẩm lưu niệm. Được chơi tại Cúp C1 là một vinh dự, còn vô địch là điều mọi CLB đều mơ ước. Với những người hâm mộ bóng đá, không gì hấp dẫn hơn những đêm Champions League.
Lịch sử hình thành và phát triển của giải Cúp C1
Ý tưởng về một giải đấu các nhà vô địch quốc gia châu Âu được hình thành từ năm 1955, khởi nguồn từ nhà báo thể thao người Pháp Gabriel Hanot, người khi đó đang làm việc cho tờ L’Équipe. Sau nhiều cuộc tranh luận, UEFA chính thức cho ra mắt giải đấu mang tên “Cúp C1 châu Âu” (European Champion Clubs’ Cup) vào mùa giải 1955–1956. Giải đấu đầu tiên chỉ gồm 16 đội bóng và đội đăng quang đầu tiên chính là Real Madrid.
Với các thông tin mà 90p TV tổng hợp, trong giai đoạn đầu, Cúp C1 chỉ dành cho các đội vô địch quốc gia. Tuy nhiên, đến năm 1992, UEFA tiến hành cải tổ toàn diện giải đấu. Tên gọi UEFA Champions League chính thức ra đời, và thể thức cũng thay đổi khi các đội á quân, thậm chí hạng ba, hạng tư của các giải VĐQG lớn cũng được quyền tham dự. Từ đây, giải đấu chuyển mình mạnh mẽ về tính thương mại, quy mô, chất lượng và sức hút toàn cầu. Champions League trở thành sân chơi hấp dẫn bậc nhất, thu hút hàng tỷ người theo dõi mỗi mùa.
Với lịch sử gần 70 năm hình thành và phát triển, Cúp C1 đã chứng kiến biết bao huyền thoại như Alfredo Di Stefano, Johan Cruyff, Paolo Maldini, Zinedine Zidane, Cristiano Ronaldo, Lionel Messi, Steven Gerrard, Andres Iniesta hay Luka Modric tỏa sáng. Mỗi mùa giải đều để lại những trang sử rực rỡ, từ cú “ăn ba” lịch sử của Manchester United năm 1999, màn ngược dòng không tưởng của Liverpool trước AC Milan năm 2005 đến sự thống trị của Real Madrid những năm gần đây. Cúp C1 không chỉ là sân chơi của bóng đá, mà còn là nơi thể hiện văn hóa, bản sắc và niềm kiêu hãnh của mỗi CLB.
Thể thức thi đấu của giải Cúp C1
Thể thức thi đấu của UEFA Champions League khá phức tạp và được chia thành nhiều giai đoạn khác nhau, bao gồm: vòng loại, vòng play-off, vòng bảng và vòng loại trực tiếp. Kể từ mùa giải 2024–2025, UEFA đã chính thức thay đổi thể thức thi đấu truyền thống vòng bảng thành một hệ thống “vòng bảng mở rộng”, tạo nên nhiều thay đổi đáng chú ý về cách các đội giành quyền đi tiếp cũng như tăng tính cạnh tranh cho toàn giải.
Tổng cộng có 36 đội bóng tham dự vòng đấu chính thức của UEFA Champions League (tăng từ 32 đội trước đây). Các đội này bao gồm những nhà vô địch và các đội đứng đầu trong hệ thống giải vô địch quốc gia hàng đầu châu Âu, theo hệ số xếp hạng UEFA của mỗi quốc gia.
Mùa giải 2024-2025, thể thức thi đấu C1 có sự thay đổi. Trong đó mỗi đội sẽ thi đấu 8 trận ở vòng bảng (trước kia là 6 trận – 3 sân nhà, 3 sân khách). Tuy nhiên, không có bảng đấu cụ thể, mà tất cả 36 đội được xếp vào một bảng đấu lớn duy nhất. Các đội sẽ được chia nhóm theo nhóm hạt giống và sẽ bốc thăm để đối đầu với 8 đội khác nhau. Không đội nào gặp nhau hai lần ở vòng bảng, và các cặp đấu được chọn để đảm bảo cân bằng sức mạnh giữa các đội bóng.
Sau khi kết thúc vòng bảng mở rộng, 8 đội có thành tích tốt nhất sẽ giành quyền vào vòng 1/8 trực tiếp. Các đội xếp từ hạng 9 đến hạng 24 sẽ phải thi đấu play-off hai lượt để tranh 8 suất còn lại vào vòng 1/8. Trong khi đó, các đội xếp từ hạng 25 trở xuống sẽ bị loại khỏi giải đấu.
Từ vòng 1/8 trở đi, thể thức thi đấu trở lại giống như truyền thống: đá loại trực tiếp 2 lượt đi – về, trừ trận chung kết diễn ra 1 trận duy nhất trên sân trung lập. Từ vòng này, các cặp đấu được xác định qua bốc thăm ngẫu nhiên, không phân biệt đội cùng quốc gia. Đội có tổng tỉ số cao hơn sau hai lượt sẽ giành quyền đi tiếp. Nếu hòa nhau về tổng tỉ số, trận đấu sẽ bước vào hiệp phụ và nếu cần thiết là loạt luân lưu.
Điều kiện tham dự và cách phân bổ suất dự Champions League
Suất tham dự Cúp C1 được phân bổ cho các quốc gia thành viên UEFA dựa trên hệ số UEFA (UEFA coefficient), được tính toán dựa trên thành tích của các CLB quốc gia đó tại đấu trường châu Âu trong 5 mùa gần nhất. Các quốc gia có hệ số cao như Anh, Tây Ban Nha, Đức, Italia, Pháp thường có từ 3 đến 5 suất tham dự, bao gồm cả suất vào thẳng vòng bảng và vòng loại.
Các quốc gia có hệ số thấp hơn thường chỉ có 1–2 suất, và phải bắt đầu từ vòng loại sớm. Nhờ đó, giải đấu vẫn giữ được tính đa dạng và công bằng, tạo cơ hội cho các đội bóng nhỏ từ Iceland, Azerbaijan hay Bắc Macedonia có thể thi đấu với các ông lớn châu Âu nếu đủ bản lĩnh và may mắn.
Ngoài ra, các nhà vô địch của UEFA Europa League và UEFA Europa Conference League cũng được đảm bảo một suất vào vòng bảng Champions League mùa sau, nhằm khuyến khích các đội thi đấu nghiêm túc ở tất cả các đấu trường châu Âu.
Kết luận
Với những thông tin mà 90m TV chia sẻ ở trên hy vọng đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về Cúp C1 là gì? Không đơn thuần là một giải bóng đá mà còn là biểu tượng của sự tinh hoa, đỉnh cao cạnh tranh và niềm đam mê bất tận. Với thể thức thi đấu ngày càng hoàn thiện, Cúp C1 luôn giữ vững vị thế là sự kiện thể thao hấp dẫn bậc nhất thế giới.
